Στο φυσικά οχυρωμένο λόφο του Μυζηθρά στη Λακεδαίμονα, ο ηγεμόνας του φράγκικου πριγκιπάτου της Αχαΐας Γουλιέλμος Βιλλεαρδουίνος χτίζει το 1249 ισχυρό κάστρο, που θα παίξει σημαντικό ρόλο στην ιστορία της βυζαντινής αυτοκρατορίας των τελευταίων αιώνων μέχρι την πτώση του στους Τούρκους το 1460. Από το 1262, που οι Βυζαντινοί γίνονται κύριοι του Μυστρά, αρχίζει μια λαμπρή περίοδος για τη μεσαιωνική καστροπολιτεία. Ο λόφος γεμίζει σπίτια, χτίζονται αρχοντικά και παλάτια, εκκλησίες και οχυρωμένα μοναστήρια, και η πυκνοκατοικημένη πολιτεία περιτειχίζεται με δύο περιβόλους. Μετά τα μέσα του 14ου αι., όταν τη διοίκηση του Μυστρά αναλαμβάνουν μέλη της αυτοκρατορικής οικογένειας της Κωνσταντινούπολης – οι Καντακουζηνοί (1348- 1383) και οι Παλαιολόγοι (1383-1460) –, το Δεσποτάτο ακμάζει και εξελίσσεται σε σπουδαίο κέντρο πολιτισμού, στενά συνδεδεμένο με την Κωνσταντινούπολη. Εδώ καλλιεργούνται οι τέχνες και τα γράμματα από σημαντικούς καλλιτέχνες και πνευματικούς ανθρώπους, που θα παίξουν σπουδαίο ρόλο στην ανάπτυξη των ανθρωπιστικών σπουδών και στη μετεξέλιξη των καλλιτεχνικών τάσεων στην Ευρώπη το 15ο αιώνα.
